فرهنگسرای نیاوران
فرهنگسرای نیاوران بنایی است در شمال شرقی شهر تهران است. این بنا ساختمانی پست مدرنیستی است که با بهره گیری از عناصر معماری کهن ایرانی به صورت مینی مالیستی خودنمایی می کند.
معماری منحصر به فرد این مجموعه الهام گرفته از معماری سنتی ایران است که مفهومی فلسفی با خود به همراه دارد و با استفاده از طاقهای مرسوم روستایی و نورگیرهایی برگرفته از بادگیرهای کویری طراحی شده است.
شروع فعالیت این مجموعه در سال ۱۳۵۷ بوده است و کل فضای مجموعه نیاوران ۱۱۰ هزار متر مربع و زیربنای آن ده هزار متر مربع می باشد.
ساختمان این بنا با بتون اجرا شده است. طراح با ترکیبی میان بافت (بتون و سنگ)، فرم (سازه هندسی)، و نسبت توانسته ساختاری از معماری سنتی و مدرن خلق نماید.
فرهنگسرای نیاوران تهران امروز به عنوان بخشی از معاونت امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزاری برنامه های تخصصی هنری در بخش هنرهای تجسمی، موسیقی و نمایش که منجر به آفرینش هنری می شود، را برعهده دارد و یکی از فعال ترین مجموعه های فرهنگی هنری تهران به شمار می رود.
فضاها و بخش های فرهنگسرا
سالن اصلی )خلیج فارس(: با ظرفیت ۲۶۲ صندلی که هم به عنوان سالن سینما از آن استفاده می شود و هم برای اجرای تئاتر، کنسرت موسیقی و برگزاری سمینار، همایش و نشستهای تخصصی. کلیه تجهیزات سمعی و بصری برای این برنامه ها در سالن پیش بینی شده است.
از عمده مشخصات سالن خلیج فارس می توان به ضبط صوتی دیجیتال و فرمت های مختلف فیلم دیجیتال نام برد. عرض دهانه سن سالن ۷۸۴ سانتی متر، عرض داخل سن ۱۰ متر و عمق سن ۱۱ متر، ارتفاع ۷ متر و عمق آوانس تا پرده بغل رو ۴ متر می باشد و برای اجراهای صحنه ای و برگزاری کنسرت های موسیقی استاندارد است.
سالن گوشه: با ظرفیت ۱۰۹ صندلی با امکانات نیمه حرفه ای پخش صوت و تصویر با استیجی در ابعاد چهار درشیش متر در انتهای حیاط مرکزی و بین دو ساختمان قرار گرفته و دو ساختمانرا به هم متصل می کند و برای برگزاری فعالیتهای گوناگون از جمله اجرای نمایش و کالسهای آموزشی آماده سازی شده است.
کتابخانه فرهنگسرا: از سال ۱۳۵۷ در مساحت ۲۵۰ متر مربع و همزمان با افتتاح این مرکز شروع به کار کرده و دارای منابع غنی در حوزه هنر و شرق شناسی بوده است. به مرور زمان، ضرورت تغییرکار بری این کتابخانه از عمومی به تخصصی هنر سبب شد ویژگی های متمایزی کتابخانه نیاوران نسبت به دیگر کتابخانه ها داشته باشد که از میان آن میتوان به وجود کتاب های برجسته در حوزه معماری اشاره کرد .
باغ فرهنگسرای نیاوران
باغ فرهنگسرای نیاوران الهام گرفته شده از معماری باغ ایرانی است . فضاهای مسطح ای برای برگزاری برنامه های فرهنگی و هنری طراحی شده که مناسب اجرای برنامه در میانه باغ است .
حیاط مرکزی
یکی دیگر از نمودهای سنتی است که در این بنا استفاده شده است. این قسمت دارای دو آب نما و دو باغچه می باشد و تمامی دربهای مختلف ساختمان به سمت حیای مرکزی باز می شود.
بخش اداری
از سه طبقه مجزا تشکیل شده است که شامل واحدهای تجسمی، سینما تئاتر، گرافیک،موسیقی، طرح و برنامه، رایانه و روابط عمومی است
نگارخانه
چند پله مراجعین را از حیاط مرکزی به سمت در ورودی نگارخانه هدایت می کند قبل از ورود به نگارخانه یک هشتی وجود دارد. برای ورود به نگارخانه از یک راهروی چرخشی هدایت کننده به طرف جلو استفاده شده است که در ابتدای آن در سمت چپ نگارخانه شماره ۲ به مساحت صدوپنجاه متر مربع و با هدف ارائه خدمات به هنرمندان جوان و مستعد قرار دارد. از این راهروی چرخشی به عنوان بخشی از نگارخانه شماره یک استفاده می شود. ساختار چرخشی این راهرو موجب شده تا فاصله راهرو تا قسمت اداری کمتر احساس شود. نگارخانه از چهار نیم طبقه به مساحت ششصد مترمربع تشکیل شده است و یکی از بزرگترین و معتبرترین نگارخانه های کشور محسوب می شود.
آمفی تئاتر
سالن آمفی تئاتر شامل سه قسمت اصلی است.
o پذیرش
o خروجی ها
o سن اصلی
این مکان دارای یک ورودی یا سراسرست که یک حسن برای آن تلقی می گردد.زیرا افرادی که می خواهند به بیرون از آمفی تئاتر بروند ابتدا به یک هال انتظار وارد شده و سپس به محیط بیرون هدایت می شوند .اتاق پروژکتور سالن مجهز به دیوارها و سقفهای مقاوم در برابر آتش سوزی می باشد و یک اتاق برای برق اضطراری و ترانسفورماتور در زیر آریتوریم طراحی شده است.طول سن آمفی تئاتر تقریبا” دو برابر عرض است واز شیب طبیعی زمین برای شیب آمفی تئاتر استفاده شده است.
سالن گوشه
سالن فوق در انتهای حیاط مرکزی و بین دو ساختمان قرار گرفته به طوری که ،توانستند این دو ساختمان را به هم متصل کند. این سالن جهت برگزاری فعالیتهای گوناگون هنری آماده سازی شده است.
کتابخانه :
فضای کتابخانه شامل : ۱- ورودی ۲- هال ورودی ۳- قسمت کاتالوگ ۴- مراجعه و تحویل ۵- مخزن کتاب ۶- سالن مطالعه
آرایش داخلی این مجموعه به نحوی است که مراجعان می توانند به آنچه می خواهند دست پیدا کنند و احساس آرامش بنمایند.
کتابخانه شامل کتابهای تخصصی هنر بوده و برای استفاده هنرجویان و اساتید هنر می باشد .